“Zelfzorg aan Zee heeft me mijn geloof in de zorg teruggegeven"

Onderstaand de ervaringen van Els*met het volgen van het ZelfzorgaanZee programma. Opgetekend door Philip van de Poel. Hij is journalist en Senior Content Editor bij de Dutch Health Hub.

*echte naam bij ons bekend.

“Zelfzorg aan Zee heeft me mijn geloof in de zorgteruggegeven”

Els (45), project manager met long covid.

“Al sinds mijn studietijd tob ik met nek en rugklachten. Na de geboorte van mijn dochter kon ik niet meer lopen. Zware bekkeninstabiliteit, zeiden ze eerst. ‘Dit is de pijn en de beperking die je hebt, daar moet je mee leren leven’, luidde de boodschap tijdens mijn revalidatietherapie. Ik heb nooit meer fulltime gewerkt, dat ging lichamelijk niet goed. Maar omdat ik iemand ben die met zijn hoofd werkt, vond ik die pijnklachten er nooit zo toe doen.  

 In februari kreeg ik covid. Het was niet zo heftig dat ik naar het ziekenhuis moest. Dus na twee weken ben ik weer gaan werken. Eigenlijk ben ik meteen weer naar huis gestuurd, omdat ik omviel van de slaap. Ik ging van acht naar vier naar twee uur werken per dag. Dat ging ook niet. Om een half uur te kunnen werken, moest ik eigenlijk een uur slapen. Autorijden ging niet meer vanwege overprikkeling, ik kon nog maar vijf minuten wandelen en fietsen werd levensgevaarlijk omdat ik op de fiets in slaap viel.  

 Dat is eind mei zover afgegleden dat ik van de arbo-arts helemaal moest stoppen met werken. In die periode kwam ik in behandeling bij een ergotherapeut. Om het ‘energielek’ op te sporen moest ik ieder half uur opschrijven wat ik deed en daar een cijfer aan geven. Bij een slechte score moest ik me aanpassen. Daar werd ik erg somber van, vooral van het gevoel: ik lig de hele dag op bed en nou mag ik nóg minder doen.

Doordat de klachten alleen maar erger werden, kreeg ik het gevoel: dit kán het toch niet zijn. Dus zocht ik elke dag een paar minuten op internet naar iets of iemand om me te helpen. Ergens in mijn netwerk stond een post over Zelfzorg aan Zee. Ik werd vooral getriggerd door het woordje ‘zee’. Ik ben een goede zwemmer en heb altijd van water en de zee gehouden.

 Het begin was heftig. Zoveel mensen bij elkaar. Gelukkig was er ook ruimte voor één-op-één aandacht. Door de zekerheid dat ik eruit geplukt zou worden als ik niet goed op mezelf lette, kon ik de therapie handelen. Op een gegeven moment lukte het iedereen om op de plank te staan behalve mij. Uit frustratie ging ik bijna hyperventileren. Tijs heeft me als begeleider uit het water gehaald om een ademhalingsoefening met me te doen. In ons gesprek heeft hij daarna uitgelegd dat iedereen een eigen startpunt heeft. Dat van mij is anders dan van de rest, dus staan hoeft helemaal niet. Halverwege het programma ging het al een stuk beter. Ik hoefde geen minipauzes meer te nemen.  Momenteel zit ik op zeventig procent. Ik mis nog wel wat energie, maar het is echt heel veel beter.      

 Mijn covidfysio dacht dat Zelfzorg aan Zee weleens zou kunnen werken. Maar mijn ergotherapeut was er geen voorstander van. Ik ging prikkels opzoeken, terwijl hij me net had verteld dat ik juist minder moest gaan doen. Het gekke was: ik kon echt geen geluiden hebben, maar toen Tijs na twee dagen vroeg naar het geluid van de zee, merkte ik dat daar helemaal geen last van had. Daarna ben ik het thuis weer langzaam gaan proberen met de radio aan. Ik kan nu gedoseerd in één ruimte weer een gesprek met meerdere volwassenen tegelijk voeren.

Ik ben er nog steeds niet helemaal achter waarom het werkt. Je wordt in zee gegooid en dan gaan je spieren het weer doen. Door zulke automatismen worden je hersenen als het ware ‘geherprogrammeerd’, daar geloof ik wel in. Wat ik ook geleerd heb is dat factoren als angst, twijfel, irritatie en frustratie onnodig druk geven. Het zijn net golven. Soms pak je de golf wel, soms word je helemaal overspoeld. Maar ze slaan ook altijd weer om. Die les kan ik steeds beter toepassen.  

Wat ik heel fijn vond is dat ik zelf de regie had. In de reguliere zorg is dat anders. Covid-fysio moét je één keer in de week doen. Van de ergotherapeut moést ik op mijn energie letten en elk half uur aan activiteit opschrijven anders werkte de therapie niet. Om de verwijzing voor zelfzorg te krijgen, heb ik me drie keer naar de huisarts moeten slepen. Wil je ergotherapie, dan moet je eerst drie maanden covid-fysio gedaan hebben, anders mag je er niet naartoe. Toen ik de huisarts vertelde dat ik zo somber werd van de ergotherapie, wilde hij me eerst doorsturen naar de praktijkondersteuner ggz. Dat heb ik kunnen overslaan, omdat de zorg zo was vastgelopen dat ik vier maanden op mijn beurt moest wachten.

Bij Zelfzorg aan Zee kun je gewoon direct je vraag stellen in plaats van dat je moet wachten tot je  aan de beurt bent. Doordat er echt geluisterd wordt, heb ik mijn geloof in de zorg een beetje  teruggekregen. En door de eigen regie die ik nu heb ervaren, weet ik beter wat ik er uit wil halen. Mijn ergotherapeut heb ik daarom aangehouden. Het zou mooi zijn als je als patiënt meer invloed hebt op je doorverwijzing en behandeling. Nu moet je vaak maar moet hopen dat je het treft met je zorgverlener. Zelfzorg Zee heb ik alvast maar aangeraden bij het covidfysio-groepje.”

‍